پشم سنگ (Rock Wool) یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین عایق‌های حرارتی و صوتی است که از سنگ‌های آتشفشانی تولید می‌شود. این ماده به دلیل توانایی عالی در حفظ انرژی و ایمنی، از اوایل قرن بیستم در صنعت ساختمان‌سازی و صنایع مختلف به‌کار گرفته شد. اما تاریخچه پشم سنگ به چه زمانی برمی‌گردد و چطور این ماده پرمصرف درطول تاریخ تکامل یافته است؟
این‌ها سوالاتی هستند که در این مقاله به آن‌ها پاسخ می‌دهیم.
تاریخچه پشم سنگ
تاریخچه پشم سنگ مصنوعی به قرن نوزدهم برمی‌گردد. اما این ماده اولین بار در دهه ۱۸۴۰ به‌طور طبیعی کشف شد، زمانی که فوران‌های آتشفشانی در مناطق نزدیک به هاوایی، الیاف معدنی مشابه پشم تولید کردند.
بااین‌حال، براساس تاریخچه پشم سنگ، در آن زمان توجه زیادی به این ماده نشد تا اینکه در دهه ۱۸۷۰ دوباره توجه افراد به آن جلب گردید. اما این بار نیز پشم سنگ به‌صورت گسترده استفاده نشد. در نهایت، در دهه ۱۸۹۰ پشم سنگ در ایالات متحده و آلمان به تولید تجاری رسید. تولید صنعتی این ماده نقطه عطفی در تاریخچه پشم سنگ محسوب می‌شود.
در آمریکا، تولید تجاری پشم سنگ در سال ۱۸۹۷ توسط C.C. Hall آغاز شد. Hall یک سنگ آهک خاص را کشف کرد که می‌توانست به‌طور مستقیم به الیاف پشم معدنی با کیفیت بالا تبدیل شود. این کشف باعث گسترش صنعت پشم سنگ در ایالات متحده شد و اولین کارخانه‌ها در نیوجرسی و ایندیانا تأسیس شدند.
به‌مرور زمان، با گسترش کاربردهای این محصول در عایق‌سازی حرارتی و صوتی، تولید پشم سنگ در کشورهای مختلف گسترش یافت.
Rockwool International، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پشم سنگ در جهان، در سال ۱۹۰۹ در دانمارک تأسیس شد. این شرکت در ابتدا با فعالیت در حوزه معدن‌کاوی شن و ماسه شروع به کار کرد، اما در دهه ۱۹۳۰، تولید پشم سنگ را آغاز کرد. در سال ۱۹۳۷، این شرکت با استفاده از یک مجوز آمریکایی، تولید پشم سنگ را به‌صورت صنعتی راه‌اندازی کرد و تا سال ۱۹۳۹ تمرکز خود را به‌طور کامل بر تولید عایق‌های معدنی گذاشت.
با وجود اینکه تاریخچه پشم سنگ خیلی طولانی نیست، ویژگی‌های آن باعث شده که بسیار مورد توجه قرار گیرد. یکی از ویژگی‌های مهم پشم سنگ مقاومت آن در برابر حرارت و آتش است. این ویژگی باعث شد که پشم سنگ به یکی از بهترین انتخاب‌ها برای عایق‌سازی ساختمان‌ها تبدیل شود. این ماده همچنین مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد و مانع از رشد قارچ‌ها و کپک‌ها می‌شود، که این امر آن را به یک انتخاب مناسب برای استفاده در محیط‌های مرطوب و حساس به رطوبت تبدیل کرده است
در طول دهه‌های اخیر، پشم سنگ به‌عنوان یک محصول «سبز» با ویژگی‌های پایدار مورد توجه قرار گرفته است. به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد این ماده در عایق‌بندی حرارتی و صوتی، این محصول به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها در صنعت ساخت‌وساز و همچنین بهینه‌سازی مصرف انرژی تبدیل شده است.
در نهایت، اکنون صنعت پشم سنگ در سراسر جهان گسترش یافته است و تولیدکنندگان بزرگی مانند Rockwool و Owens Corning در آمریکای شمالی و اروپا آن را تولید می‌کنند. در ایران نیز این ماده توسط کارخانجات مختلفی تولید می‌شود. امروزه، پشم سنگ به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و رطوبت، دوام طولانی و عدم جذب آلودگی‌های محیطی، به یکی از بهترین گزینه‌های عایق‌سازی تبدیل شده است.
پشم سنگ برای اولین بار توسط چه کسی کشف شد؟
پشم سنگ یا Rockwool اولین‌بار در دهه ۱۸۴۰ به‌صورت تصادفی کشف شد. در این دوره، فوران‌های آتشفشانی در هاوایی، الیاف معدنی مشابه با پشم را تولید کرد. این مشاهده، زمینه‌ساز الهام برای تولید صنعتی پشم سنگ شد، که در نهایت در دهه ۱۸۷۰ با توسعه فرآیندهای حرارتی جهت ذوب و تبدیل سنگ‌های آذرین به الیاف مصنوعی، تولید صنعتی پشم سنگ آغاز شد.
پشم سنگ اولیین بار در کجا کشف شد؟
خاستگاه اولیه پشم سنگ را می‌توان به فوران‌های آتشفشانی نسبت داد که در ابتدا در جزایر هاوایی مشاهده شد. پس از آن، تولید صنعتی این ماده در کشورهای مختلف، از جمله ایالات متحده، گسترش یافت و به.عنوان یک عایق حرارتی و صوتی مورد استفاده قرار گرفت.
پشم سنگ صنعتی چطور تولید می‌شود؟
پشم سنگ صنعتی از ذوب سنگ‌های آتشفشانی مانند بازالت در دمای حدود ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد تولید می‌شود. در این فرآیند، سنگ‌های مذاب توسط دستگاه‌های ویژه‌ای مانند دیسک‌های چرخان با سرعت بالا به الیاف ریز تبدیل می‌شوند. این الیاف سپس توسط یک جریان هوای پرفشار خنک شده و به‌طور هم‌زمان با مواد افزودنی خاصی مانند رزین‌ها ترکیب می‌شوند تا ویژگی‌های خاصی مانند مقاومت در برابر آب و انعطاف‌پذیری به‌دست آورند. در نهایت، این الیاف روی خطوط تولید به‌شکل محصولات مختلفی مانند تخته‌ها، پتوها یا لوله‌های عایق قالب‌گیری می‌شوند که برای عایق‌سازی حرارتی و صوتی استفاده می‌شوند.
خلاصه مقاله
پشم سنگ، یکی از عایق‌های حرارتی و عایق صوتی محبوب است که از سنگ‌های آتشفشانی مانند بازالت تولید می‌شود. تاریخچه پشم سنگ به دهه ۱۸۴۰ برمی‌گردد، زمانی که الیاف معدنی ناشی از فوران‌های آتشفشانی مشاهده شد. بااین‌حال، تولید صنعتی پشم سنگ در دهه ۱۸۹۰ آغاز شد و به‌سرعت در آمریکا و اروپا گسترش یافت. امروزه پشم سنگ به دلیل خواص ضد رطوبت، مقاومت در برابر آتش، و نقش آن در صرفه‌جویی انرژی به‌عنوان یک محصول سبز محبوبیت یافته است.
https://www.sinorockwool.com/en/h-nd-18.html
https://pubs.acs.org/doi/10.1021/cen-v018n022.p997
https://www.sciencedirect.com/topics/earth-and-planetary-sciences/rock-wool
بدون دیدگاه